Schuld

We belijden het in onze kerken. Schuld. Maar wat is nu eigenlijk schuld. Heel eenvoudig: De schuld ligt bij de ander. En wij, wij komen er zonder kleerscheuren vanaf. Het ligt aan ons niet. Want dan zouden we moeten vallen van de troon die we onszelf hebben opgericht. We wijzen naar die en we wijzen naar de ander. En als we nog een beetje mondig zijn en het goed kunnen vertellen, ja, dan is het overduidelijk voor iedereen. Het ligt niet aan ons.

Ik zeg het misschien een beetje kort door de bocht. Maar de praktijk is niet anders. Want als het wel aan onszelf lag, dan zag de wereld er geheel anders uit. Dan zouden we ons schamen. Niet verder gaan. Maar terug gaan naar de plek waar het mis is gegaan. Schuld belijden, om vergeving vragen en de hand uitsteken. Terwijl we heel goed voelen het niet waard te zijn. Bij alles wat we hebben aangericht en die ander aangedaan. Die ander die we met onze harde woorden hebben beschadigd zoeken. Die ander die we onrecht hebben aangedaan. Schuld wat we niet wilden zien, niet wilden belijden komt als vanzelf over onze lippen. Eenvoudig omdat het  ons helder en duidelijk voor ogen is gesteld.

Schuld is niet iets wat we van onszelf hebben. Dat moet ons worden geleerd. Geleerd door de werking van Gods Heilige Geest. De schuld eigenen. De schuld niet langer bij de ander leggen maar op ons nemen. Wee mij, dat IK zo gezondigd heb. En daar zit het, nogmaals, op vast. Op deze plek komen we van nature niet. We willen geen schuld bekennen. We willen doorgaan op de weg die we zijn ingeslagen. Liever de weg zonder hen die we met onze harde woorden van ons hebben geslagen. Die we zien als lastig. Ja, die we zien als schuldig. En waarmee we niets te maken willen hebben. Het is zoals het is: het gaat alles om MIJ en om IK. Met andere woorden: het gaat over de hoogmoed. Die er van nature in elk mens is.

In deze gebroken en verbroken wereld is het nergens volmaakt. In geen enkele relatie is er nooit een wolkje voor de zon. Maar het is bijzondere genade als er enerzijds schuld-eigende genade gekend mag worden. En aan de andere kant beoefend mag worden: gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren. Dan ligt het vlak.

Schuld vergeven kan alleen als er schuld is. Zoals ook de Heere een mens schuld wil vergeven die wordt beleden. Rechtvaardigen hebben dat niet nodig. Die gaat Hij voorbij. Hij is immers gekomen om zondaren zalig te maken. Alleen in  de weg van vergeving is een nieuw begin. Want over schuld gaat de Heere niet heen.

In een weg van schuld bekennen en schuld vergeven ligt alles glad. Daar is vrede en daar wordt de liefde geproefd. Doch om jezelf daar nu voor over te hebben, dat is een vrucht die uit genade moet worden geleerd.

De minste zijn. En die de minste is in een weg waar schuld wordt beleden, die mag ervaren de meeste te zijn.

Gods Woord

Elke zondag horen we de Tien Geboden voorlezen. En wie kan dan zeggen dat hij er niet schuldig aan staat? Wie behoeft niet het hoofd te buigen? We worden volmaakt in deze in het Woord onderwezen. Er ontbreekt niets aan. Elke keer weer zullen we ons moeten verootmoedigen voor een Heilig God. Die met de minste van de zonde geen gemeenschap wil en kan hebben.

Het Woord van God is scherper dan een tweesnijdend scherp zwaard. Het wijst de zonde aan. Het bevat namelijk niet alleen het Nieuwe Testament. Heel het Oude Testament laat zien wie mensen van nature zijn. Gevallen in Adam. Laten we kijken naar hun kinderen, Kaïn en Abel waren beide opgegroeid in hetzelfde gezin. Beide kregen ze dezelfde opvoeding. Maar Kaïn sloeg zijn broer Abel dood. Er was dus al direct die scheiding. Mensen die in en buiten Christus zijn. Mensen die wel en mensen die niet voor God kunnen bestaan. Genade is geen erfgoed. Alhoewel het wel door de lijn van de geslachten doorgaat.

Er is meer te lezen in het Oude Testament. De Heere laat profeten het oordeel aanzeggen. Wanneer men zich niet houdt aan datgene wat de Heere vraagt, dan komen de straffen. Ja, dan wacht uiteindelijk de eeuwige straf. Daar zal zijn wening en knersing der tanden. Gods Woord is heel duidelijk in de twee wegen. En niet eerder dan wanneer het volk terug wordt gebracht tot God en opnieuw aangenomen als zijnde Zijn kinderen zal Hij Zich ontfermen. Maar dan is het altijd een terugkeer met schuld en berouw.

Ook wijst de Heere al in het Oude Testament de schuld bij de voorgangers aan. Ze naaien kussentjes onder de oksels. De schuld wordt op het lichtst aangezegd. Ze spreken van vrede, vrede en geen gevaar.

God kan met de minste van de zonde geen gemeenschap hebben. Zo scherp ligt het. Met het doen van de minste van de zonde wijkt Hij met Zijn Geest van mensen die zich schuldig maken aan het niet houden van Zijn wetten.

Nee, het is niet zo dat allen die zeggen de smalle weg te bewandelen het einde zullen behalen. We hebben net als Christen allen te strijden tegen de wereld, de duivel en het eigen ik. Het is en blijft een loopbaan. En wie zal de prijs behalen.  Demas keerde terug naar waar hij vandaan kwam. Hij had de vorige wereld liever.

De Heere Jezus is niet gekomen om gediend te worden. Hij is gekomen om te dienen. Maar wanneer wij het beter weten en wanneer wij eigen wegen gaan, dan hebben wij Hem niet nodig. Dan gaan wij een eigen weg en denken daarbij ook nog dat wij het zijn die God dienen op onze wijze. We kunnen onszelf niet zalig maken. We moeten in de weg van de heiligmaking leren dat we een heel leven nodig hebben om te leren dat er van ons niets goeds is te verwachten. We zullen leren wat een stervend leven is. De strijd tegen de oude mens. Maar dat het alleen God is Die door Woord en Geest mensen ontdekt aan zonde en schuld. In het niet houden van Gods Heilige Wet. In het schuldig staan aan alle geboden.  En uiteindelijk zalig maakt.

Van nature geestelijk dode mensen die door een wonder van een drie-enig God het eind van de streep zullen halen. Zo was het en zo zal het altijd zijn. Dan zal het eenmaal een eeuwig wonder zijn dat de Heere afgemaakt heeft wat Hij is begonnen.  Een wonder waarover je nooit uitgewonderd raakt in de eeuwigheid.

Ben je lid van die ene heilige algemene christelijke kerk?

Er is één heilige algemene christelijke Kerk. Dat is de Kerk die over kerkmuren heen gaat. De leden van die Kerk zijn zij die geroepen zijn tot de bruiloft van het Lam. Wanneer het hemels Jeruzalem uit de hemel neerdaalt. In de Heidelberger Catechismus staat: Waarvan ik een levend lidmaat ben. Het is dus persoonlijk. Ieder die behoort bij die Kerk weet waar hij of zij vandaan is gekomen. Want zij hebben te maken gekregen met een heilig God Die met de minste van de zonden geen gemeenschap kan hebben. Ze hebben het geleerd door het ontdekkend licht van de Heilige Geest en zichzelf gezien als van nature zondig en onrein. Rechtvaardig verloren te moeten gaan. Ze hebben geleerd dat er één God is. Bestaande uit drie Personen. Maar ze hebben ook geleerd dat er twee wegen zijn. Ze weten dat ze door genade de smalle weg naar het eeuwige leven bewandelen. Zo leven ze vanuit dankbaarheid jegens God en zo krijgen ze allen een taak in Zijn Koninkrijk hier op aarde.

De Heere laat hen die Hij geroepen heeft nooit meer los. Hij roept ook niemand zomaar. Hij heeft er altijd een doel mee voor ogen. Ze worden gedurende hun gehele leven steeds opnieuw bekwaam gemaakt voor de weg die ze hebben te gaan. En meest is het een weg die ze niet zelf hebben uitgekozen. Maar ze gaan uiteindelijk altijd in gehoorzaamheid die weg.  Zij ontvangen wat nodig is om dienstbaar te zijn in het Koninkrijk van God. Op de plaats die de Heere hen wijst. De Heere gooit Zijn genade niet en nooit weg. Maar schenkt wat Hij nodig vindt bij de roeping die zij ontvangen. De één krijgt meer genadegaven en zo meer taken dan de ander. Dat is aan de Heere. Maar de Heere vraagt altijd om geschonken gaven te verdubbelen. Begraven en ongehoorzaam zijn aan een roeping wordt niet aanvaard.

Waar en hoe Gods kinderen hun gaven hebben te besteden, dat zal op Gods tijd en wijze steeds opnieuw duidelijk gemaakt worden. Er is altijd en bij elke taak die wacht een tijd van bekwaam gemaakt te worden voordat de gaven die de Heere schenkt in Zijn dienst besteed worden. Soms maakt Hij een eind aan een weg die wordt gegaan, maar altijd wordt dan een andere gewezen. Op Zijn tijd en op Zijn wijze. Ze leren in dit leven de weg van de Heere Jezus steeds beter begrijpen.

De Heere Jezus kwam op de aarde. Tot behoud van hen die zijn uitverkoren tot de zaligheid. Doch Hij werd niet erkend. Steeds opnieuw was er het zoeken naar datgene wat Hem de dood schuldig zou maken. Zo worden al Gods kinderen naar het leven gestaan. Het niet accepteren dat die ander meerder gaven heeft ontvangen. Angst niet de meeste te zijn.  Meer willen zijn dan die ander. Helaas komt het in de kerken voor. Jaloezie komt niet voort uit de liefde. Om het goede in de ander te zien. Die ander meer te achten dan jezelf. Jaloezie is uit de boze en vernielt jezelf en de mensen die het aangaat. Dat laat de geschiedenis van Kaïn en Abel zien. Het leidt uiteindelijk tot doodslag. Kaïn was niet eerder gerust dan toen Abel uit de weg geruimd was.

Er is één heilige algemene christelijke Kerk. Deze kerk gaat over de kerkmuren heen. Deze kerk zal altijd blijven bestaan. Er is een gemeenschap van de heiligen. En wat bindt is de liefde.

Heilsfeiten in het nieuwe kerkelijk jaar

Met advent begint het nieuwe kerkelijk jaar. Eerst zijn er de vier weken van advent. Het is een tijd van verwachten en uitzien naar het komende Kerstfeest. Het herdenken van de geboorte van de Redder en Zaligmaker van de wereld.

Anna en Simeon hebben uitgezien naar de Beloofde Verlosser. Zij mochten uiteindelijk het Kind in hun armen nemen.

In het nieuw begonnen kerkelijk jaar hebben de heilsfeiten alle een plaats. Kerst, Pasen, Hemelvaart en Pinksteren.

Na de tijd van Advent breekt dan het Kerstfeest aan. Het is mooi om te horen over de herders, over de engelen en de wijzen uit het Oosten. Zeker, de herders kwamen met haast en ze vertelden overal wat ze hadden gehoord en gezien. De wijzen hadden de ster gezien. En waren ook op zoek gegaan.

Voor hen was het Kerstfeest geworden. Want daar was een stal. En in die stal waren Maria en Jozef. Bovenal, daar lag het Kind in de kribbe. Jezus, de langverwachte Messias. Daar was het Kerstfeest. Daar was geknield.  Er was geknield in het geloof. In het geschonken geloof dat Deze zal redden. De zekerheid dat Hij de Koning was Die komen zou.

Hij ZAL redden. Alles is nog verborgen in die stal. Het Kind ligt in doeken gewonden. Die windselen moeten er af. Het is nog geen Pasen. Het is nog geen Hemelvaart. Het is nog geen Pinksteren. Daar weten herders niets van. En daar weten de wijzen ook niets van. Daar weet Anna niet van. Simeon weet het ook niet. Geen herder weet hoe alles zal gaan. Niemand weet dat. Echter, er is het geloof. Dat is eenvoudig te zien in het knielen bij de kribbe.

Niemand zal dat Kind erkennen als Heere en Heiland zonder te knielen. Te knielen in de nood van het leven. Te knielen in aanbidding. En in geloof het uit roepen: Deze zal mij redden.

Gods Woord

Het Woord van God bevat Wet en Evangelie. We worden door het lezen in de Bijbel duidelijk onderwezen. Alles gaat over de weg naar de zaligheid.  Er ontbreekt daaraan niets. Telkens weer zullen we ons moeten verootmoedigen voor een Heilig God. Die met de minste van onze zonde geen gemeenschap wil en kan hebben. Dan mogen we van genade leven.

Het Woord van God is scherper dan een tweesnijdend scherp zwaard. Het wijst de zonde aan. Dat is het niet houden van de geboden van de Heere. Het bevat niet alleen het Nieuwe Testament. Heel het Oude Testament laat zien wie mensen van nature zijn. Kinderen van Adam en Eva. Ongehoorzaam aan God.  Wanneer we kijken naar hun kinderen, Kaïn en Abel. Beide waren opgegroeid in hetzelfde gezin. Beide kregen dezelfde opvoeding. Maar Kaïn sloeg zijn broer Abel dood. Er was al direct die scheiding. Mensen die in en buiten Christus zijn. Mensen die wel en mensen die niet voor God kunnen bestaan. Genade is dus geen erfgoed. Alhoewel het wel door de lijn van de geslachten werkt.

De Heere liet profeten het oordeel aanzeggen. En die woorden gelden nog. Wanneer men zich niet houdt aan datgene wat de Heere vraagt, dan komen de straffen. Ja, dan wacht uiteindelijk de eeuwige straf. Daar zal zijn wening en knersing der tanden. Gods Woord is heel duidelijk in de twee wegen. Wanneer men zich schuldig kent, dan zal de Heere Zich ontfermen. Ook wijst de Heere in het Oude Testament de schuld aan bij degenen die onderwijs geven. Ze naaien enerzijds kussentjes onder de oksels. De zonde wordt niet benoemd. Anderzijds worden allerlei voorwaarden gepreekt om van genade te mogen leven.  

God kan en wil met de minste van de zonde geen gemeenschap hebben. Zo scherp ligt het. Met het doen van zonde wijkt Hij met Zijn Geest van mensen die zich schuldig maken. Nee, het is niet zo dat allen die de smalle weg zeggen te bewandelen het einde zullen behalen. Ze hebben net als Christen allen te strijden tegen de wereld, de duivel en het eigen hart. Het is en blijft een loopbaan.

De Heere Jezus is niet gekomen om gediend te worden. Hij is gekomen om te dienen. Zodat we van genade mogen leven. Maar wanneer wij het beter weten en wanneer wij eigen wegen gaan, dan hebben wij Hem niet nodig. Dan gaan wij een verkeerde weg en denken daarbij misschien ook nog dat wij het zijn die God dienen. We leren in Gods Woord niet dat we steeds heiliger worden. Steeds meer gruwelen zullen we vinden in onszelf.  We moeten leren dat we een heel leven nodig hebben om te leren wie we van huis uit zijn, maar ook blijven. We zullen leren wat een stervend leven is. Dat het alleen God is Die door Woord en Geest mensen zalig maakt. Uit genade. Dat we mensen zijn die als door een wonder het eind van de streep zullen halen.

Door Woord en Geest

Wij leven in de Nieuwtestamentische tijd. Wij hebben de Bijbel, Gods Woord en lezen daarin over de geboorte van de Heere Jezus. Wij weten van Zijn leven, Zijn lijden, Zijn sterven en Zijn opstaan uit de dood. Wij weten van Zijn hemelvaart. Maar wij weten ook van de uitstorting van de Heilige Geest. Het alles is niet nieuw voor ons, die opgevoed zijn bij Gods Woord. Wij weten van de liefde van God de Vader. We weten van het Verlossingswerk van God de Zoon.

Maar we weten ook van het noodzakelijke, toepassende werk door de Heilige Geest. Deze is uitgestort toen het Pinksteren was. En werkt het geloof en de bekering. De Heilige Geest gaat uit van de Vader en de Zoon. Wanneer de Heilige Geest Zich voegt bij het Woord gebeuren er wonderen. Hij is de Leermeester op Gods leerschool.

Zo worden mensen die nooit naar God zullen vragen onrustig gemaakt. Ook zij die denken dat het wel allemaal goed zal komen. Zij die denken: God is immers liefde. En de Heere Jezus is gekomen voor zondaren. Ze noemen zich een zondaar, dus dan klopt het sommetje. Echter, de bekering hoort bij het geloof. Na de rechtvaardigmaking komt de heiligmaking. En zonder heiligmaking is er geen zaligheid.

Mensen worden door Gods Geest ontdekt aan hun zonde en schuld. Ze leren hun geestelijke doodstaat zien. Ze zijn immers kinderen van Adam. En zo dragen zij de erfschuld en de erfsmet. Ze leren dat zij, zoals in het doopsformulier is te lezen, van nature dood zijn in zonden en misdaden. In een verbeterd leven zoeken ze God nog te behagen. Echter, bij onmisbaar  ontdekkend licht leren ze zichzelf kennen. Ze leren zeggen: Het goede dat ik wil doen, dat doe ik niet. Het kwade dat ik niet wil, dat doe ik. Ik, ellendig mens. Wie zal mij verlossen.

Ze moeten verder. En in het zijn op Gods leerschool moeten ze ervaren dat het hier beneden de hemel niet zal worden. Hier blijft het een tranendal. En in dat tranendal leren ze dat de verleidingen groot zijn om af te dwalen van die eerste Liefde. Want die oude mens gaat niet dood.

David viel voor een vrouw. Hij zorgde zelfs voor de dood van haar man. Petrus riep dat hij Zijn Meester niet kende. Thomas kon niet meer geloven. Dat is de praktijk  van het leven van kinderen van God die eerst denken nooit meer te zondigen.

In een gebroken wereld leven Gods kinderen. Zij zullen op Gods leerschool leren om te strijden tegen die wereld. Tegen de duivel. En bovenal tegen hun eigen hart. En dan hoef je de oorlog niet ver te zoeken. Omdat in eigen hart de hoogmoed woont. Gods kinderen komen dikwijls alleen te staan.  Doch er is daar altijd weer die gemeenschap der heiligen. Die over kerkmuren gaat. Daar is de Heilige Geest, Die samenbrengt wat een mens van nature niet zoekt. Wat de duivel niet wil. Wat mensen verbindt is de liefde. De liefde die zonder het werk van Gods Geest ver is te zoeken. Deze leert echter lankmoedig te zijn. Niet haatdragend. Deze zoekt zichzelf niet. Zij verdraagt alle dingen. En denkt geen kwaad. Die liefde vergaat bovenal nimmermeer.   

De weg van het geloof……

De Heidelberger Catechismus is duidelijk. Welke drie stukken zijn nodig om gekend te worden in het leven. Ten eerste: Hoe groot mijn zonde en ellende is. Ten tweede: Hoe ik daarvan verlost ben geworden. Ten derde: Wat is dan mijn dankbaarheid.

Die dankbaarheid is een stuk wat het hele verdere leven zichtbaar zal zijn. En het begint altijd met de vraag: ‘Wat wilt U dat ik doen zal, Heere?’ Het leven vanuit de dankbaarheid is een afhankelijk leven met de Heere. Het is een weg in gaan achter Hem aan. Het is niet een weg met verdergaan waar je was gebleven. Nee, de Heere wijst de weg. Helder en duidelijk. Het is een gaan in de weg die Hij wijst. Dat is te lezen in Zijn Tien Geboden. Steeds weer en steeds opnieuw zo gaan. Vertrouwend gaan in die weg. En ondervinden dat de doornen uit de kroon die op het hoofd van de Heere Jezus werd opgedrukt prikken. Elk van Gods kinderen krijgt te maken met die doornen. Geen van Gods kinderen gaat een weg zonder doornen. Altijd weer zullen ze ervaren dat het leven met de Heere hier geen hemel op aarde is. Geen glijbaantje naar de hemel. Het is een leven vol moeite en strijd. En alleen zij die de eindstreep halen zullen voor eeuwig bij God in de hemel komen.

De weg die de Heere wijst is een weg in gaan in het geloof. Het geloof dat de Heere de weg heeft gewezen en dat Hij niet en nooit je in de steek zal laten. Want Hij is het Die deze weg van je vraagt. Hoe moeilijk en hoe zwaar die weg ook zal zijn of worden.

In die weg vol moeite en vol verdriet wil de Heere je verder leiden. Hij wil je verder oefenen. Hij wil je meer en meer heiligen en louteren. Steeds meer van die oude mens wordt gekruisigd. Steeds meer moeten we afleren het van onszelf te verwachten. Het moet een zeker weten zijn en blijven: De Heere wijst de weg. Wij moeten volgen. En Hij zal voor ons de weg banen en blijven wijzen. De ene keer zal het een weg zijn die gemakkelijk begaanbaar lijkt. Maar meest zal het een weg zijn vol doornen en vol distels. In die weg wordt het geloof geoefend. In die weg wordt het vertrouwen beproefd. Steeds opnieuw is het leren dat we niet zonder de hulp en de leiding van Gods Geest Zijn weg kunnen gaan en blijven gaan. Zodra we echter eigen wegen gaan zal deze weg vastlopen.

De Heere onderwijst elk van Zijn kinderen in een persoonlijke weg. Dat is de weg van de bevinding. Van de ondervinding. Hij weet wat ze nodig hebben. Hij weet ook wat ze aankunnen. Hij heeft hun schouders gemeten. Hij alleen is de Kenner van het hart. Al Gods kinderen moeten leren van mensen af te zien. Op prinsen niet te vertrouwen. Maar op de Heere alleen. Die op Zijn wijze hen leidt op de weg die Hij wil dat ze gaan. Zeker, in het begin zijn ze vol goede moed. Ze denken het allemaal wel te weten en ze denken het allemaal wel aan te kunnen. Maar toen Petrus overboord stapte op de golven dreigde hij al snel te verdrinken. Wat een voorrecht dat hij toen om de juiste Redder riep: ‘Heere, help. Ik verga!’

De weg van de dankbaarheid lijkt zo mooi. Zo heerlijk. Zo bijzonder. Maar alleen in Gods kracht en met de hulp van Gods Geest zal een kind van God in het gaan van de weg tot het einde toe kunnen volharden.

Ontdekkend licht.

Gods Geest leert aan een mens niet dat het wel goed met hem gaat. Dat gebeurt niet omdat een mens dan in hoogmoed van Hem afdwaalt. God houdt zijn kinderen klein en aan de grond. Gods Geest leert mensen dat het een wonder is en blijft dat ze ook maar één vrucht voortbrengen en dat ze zalig zullen worden kunnen ze, ziende op zichzelf, niet bevatten. Het is alles Gods genade. Dit leert Gods Geest in de weg van ontdekking aan jezelf.

Wanneer Gods Geest de waarachtige bekering werkt in het hart, dan gaat iedereen meer en meer merken dat ze terecht zijn gekomen in strijd. Een strijd die ze als het moeilijk wordt dreigen op te geven. De strijd tegen de wereld, de duivel en het eigen boze hart. Die strijd is iets wat een heel leven duurt. In die strijd groeien ze niet in de lucht. Omdat het volgens hen beter met hen gaat. Maar ze leren bukken en buigen en zo wortelen in de diepte. Ze worden dus geen grote mensen. Maar klein, heel klein. Bang om te zondigen. Bevreesd er niets van terecht te brengen. Ze moeten dagelijks van genade leven. Want anders zal het ziende op zichzelf nog omkomen zijn. En wie volharden zal tot het einde, die alleen zal zalig worden.

Dat arme zondaarsleven geldt gemeenteleden. Maar ook predikanten! Grote predikanten begrijpen niet dat er mensen zijn die niet naar de kerk komen. In zichzelf onwaardige predikanten begrijpen niet dat er nog één mens naar  hen komt luisteren. Zij vragen zich keer op keer af of zij niet de oorzaak zijn van het wegblijven van leden. Ze zoeken de oorzaak bij zichzelf.

Zelfkennis doet inderdaad pijn. Het kost strijd om te vechten tegen jezelf. Tegen alles wat er in dat boze hart leeft. Maar ieder van Gods kinderen zal te maken krijgen met de zonde die blijft. En dat is de boezemzonde. Een zonde, waar ze niet vanaf kunnen komen. Het is de hoogmoed. Dat is de mens van nature ingebakken. Het willen zijn als God. Ja, het uiteindelijk beter willen weten dan God. En wie hier niet aan ontdekt is moet nog echt heel veel leren. Wie de zonde van de hoogmoed inleeft wordt inderdaad een ander mens. Die staat niet te springen en te juichen. Die komt op de knieën terecht en roept het uit: Wees mij de zondaar genadig. Die krijgt een afkeer van zichzelf. Van die oude mens buiten Christus. Die verfoeit zichzelf in stof en as. En leert steeds meer begrijpen van het wonder van genade. Dat de Heere toch om wil zien naar een mens zoals ik ben.

Die mensen kan de Heere gebruiken. De Heere heeft geen mensen nodig die hoog van zichzelf denken.  Hij wil mensen in Zijn dienst gebruiken die het net als Mozes leren het uit zichzelf niet te willen en niet kunnen.

Wat is Gods weg?

Er is een volk op deze aarde dat niet anders zoekt dan Gods weg. Daar zoeken zij naar. Eenmaal is hen de rust opgezegd. Ze werden er zich van bewust dat ze buiten God leefden. Dat ze zo voor God nooit zouden kunnen verschijnen. Ze hadden zichzelf gezien. Buiten Adam en buiten het  Paradijs. Ze waren verloren. Voor eeuwig verloren. Er kwam een zoekend leven. Tot de Heere Jezus hen werd voorgesteld. Hij was de Weg om van de straf te ontkomen.

Alles in deze weg heet werkzaamheden. Die werkzaamheden worden door Gods Heilige Geest gewerkt. Die Heilige Geest zal ook nooit meer weggaan uit het leven van hen die door de Vader zijn gekend. Want die Heilige Geest werkt de volkomen zaligheid uit in het leven van hen die naar Zijn voornemen zijn geroepen. Er is in een zoekend leven niets van een mens bij. De Heilige Geest is de grote Werkmeester van de zaligheid. En dan komt het aan op het geloof. Dat is een gave van God. Gewerkt door ook weer de Heilige Geest.

Het maakt het wonder zo groot. Waarom is dat dan op mij gemunt. Daar zoveel mensen gaan verloren die geen ontferming worden geschonken.

In het geloof is er dus vrijspraak van zonden door het bloed van de Heere Jezus. De staat van een mens ligt vast. Ze kunnen niet meer verloren gaan.

Maar in het leven gaat er niets van een leien dakje. Ook niet bij Gods kinderen. Er zullen in het leven van hen die God vrezen ook stormen komen. Die stormen zijn om het geloof te oefenen. Om in die stormen zeker te weten dat het de Heere is Die nooit zal laten varen wat Zijn Hand is begonnen. Hij heeft altijd een doel op het oog, met welke storm dan ook. Dat wil niet zeggen dat de vrees er nooit meer is. De discipelen waren ook in een storm op zee. Ze waren er vast van overtuigd dat ze zouden vergaan. Maar, en dat is dan het toevluchtnemend geloof, ze gingen naar de Heere Jezus. Zou Hij Zich dan niet om hen bekommeren? Zou Hij het wel goed vinden dat ze zouden vergaan?Ze hadden Hem nodig op het moment dat ze het niet meer wisten. En Hij redde hen uit de nood.

Geloofsoefeningen worden geleerd in het leven van alle dag. In dat wat tot mensen komt. In dat wat mensen mee maken. Ja, altijd weer zal het leven met de Heere een zoekend leven blijven. Een worstelend leven. Een leven vol vragen. De vragen van elke dag. Want wat, o Heere, is vandaag Uw weg. Het is een gave van God te mogen geloven dat de Heere in alle omstandigheden is. Want dat geeft vertrouwen. En rust.

Gods verbond met mensen

God heeft Zijn genadeverbond met de mensheid opgericht. De Heere Jezus wordt daarbij de Middelaar van het verbond genoemd. Het is niet zo dat de Heere Jezus een beetje bemiddelt. Het is niet zo dat Hij de mens en God een klein beetje naar elkaar toe brengt. Nee, wat de mens niet kan, dat deed Hij. Hij maakte door Zijn lijden en sterven de weg vrij tot God. Door het geloof in de Heere Jezus zijt gij zalig geworden. Dat is naar het Woord. De Heere Jezus Christus is daarbij Gods gave.

Door het geloof in de Heere Jezus worden vijanden met God verzoend. Zij worden van eerrovers van God voortaan eerzoekers.

Hen wordt in een voortgaande, steeds door Woord en Geest gewezen weg, een weg van gehoorzaamheid gewezen. Altijd is het een weg tegen vlees en bloed. Een voorbeeld is de opdracht aan Abraham om zijn zoon te offeren. Gods weg wordt niet gemakkelijker, maar alsmaar zwaarder. Maar In het gaan van Gods weg leren ze allen meer en meer op Hem te vertrouwen.

Zalig hij die in dit leven Jacobs God ter hulp heeft. Want als God een weg wijst zal Hij het ook maken dat het kan. Elk kind van God wordt na veel strijd gewillig gemaakt de weg die is gewezen te gaan. Dat wil niet zeggen dat het dan vanzelf gaat.

Je kan heel veel leren van de Godgeleerden van weleer. Zo sprak professor Wisse over de kinderen van God: ‘Ze zijn de Christus.’ Ja, al Gods kinderen gaan ervaren in dit leven dat ze de voetstappen van Christus drukken. En dat in de weg van gaan in gehoorzaamheid. Veracht, vertrapt, vernederd, niet geloofd. Ze zullen zijn tot een val en een opstanding. Ook een predikant geldt dit. Zijn gesproken woord zal de één tot zegen zijn, een ander niet.

Gods kinderen weten van tijden van benauwdheid. Maar, hun God en Vader in de hemel zal hun val nooit toestaan. En onderwijst hen van dag tot dag verder. Ze leven namelijk niet voor eigen eer of genot. Maar tot eer van God. Daarbij mogen ze bij tijden toch zingen. En geloven. Ze zullen eenmaal als Gods Zoon verhoogd worden wanneer ze de eindstreep behalen. Dan staat er in het Woord: Gij zult dingen zien die ge niet zult geloven dat ze waar zijn. Dat geldt al Gods kinderen. Gods kinderen zijn kinderen van het Wonder van genade. Het is niet vanzelfsprekend dat Hij naar hen heeft gevraagd. Maar van het onverdiende en ook ongelooflijke Wonder van de uitverkiezing zullen ze ten alle tijde spreken.

Twee wegen

God is in het zenden van Zijn Zoon tot de mensen gekomen. Alleen door het geloof in de Heere Jezus is er vergeving van zonden en een eeuwig leven. Op Golgotha is Hij gestorven voor hen die met hun zondeschuld tot Hem komen. Zij worden door genade opnieuw geboren. Ze waren dood in hun zonden. Maar mogen nu in een nieuw Godzalig leven wandelen.  

Echter, wat is een mens. Wie is de mens die denkt te leven van genade. Het is iemand die keer op keer afdwaalt en uiteindelijk in zijn hoogmoed denkt het wel te weten. Van dagelijkse zonde en schuld op hun weg weten ze niet. Ze leven een eigen leven en denken dat het allemaal wel kan. De Heere vindt alles wel goed. Dat het Woord van andere dingen spreekt geloven ze niet. Dat er op zondag een Heilige Wet wordt voorgelezen raakt hen niet. Ze zijn verlost. God heeft hen welgedaan.

De Heere spreekt echter niet alleen van genade. Hij spreekt niet alleen van zegen. Hij spreekt ook van de vloek. De vloek die rust op het verlaten van de weg die Hij wil dat wordt gegaan. De weg van de gehoorzaamheid. In het houden van Zijn geboden. Om die te doen uit dankbaarheid.

Wie echt leeft van genade weet ook van zonde. Een mens blijft immers een zondaar tot de laatste snik. In de weg van de heiliging van het leven wordt gevochten tegen de zonde van de hoogmoed. De boezemzonde van ieder mens. Er wordt geleerd te vechten tegen de gedachte het wel te weten. Er komt een luisteren naar datgene wat de Heere in Zijn Woord vraagt.  En de Heilige Geest doet dagelijks vragen om genade. Want dat blijft nodig.

Het is zoals het Woord het ons leert. Want wanneer het volk van Israël, het verbondsvolk, de weg van de Heere verlaat, dan komen de straffen. De Heere komt in de straffen met Zijn liefde tot mensen om hen te laten inzien dat ze opnieuw vergeving nodig hebben. Dat kan alleen in een weg van berouw over de zonde. De profeet Nathan kwam niet met de boodschap dat David een verbondskind was. Hij kwam hem vertellen dat hij gezondigd had en dat hij straf had verdiend. Toen kwam het berouw. De Heere is de Getrouwe. Hij brengt Zijn kinderen steeds opnieuw bij Hem terug. Maar altijd en steeds opnieuw in een weg van het aanwijzen van de zonde, berouw over de zonde en het ontvangen van genade.

De één gelooft dit de ander dat. En weer anderen geloven niets. Maar het geloof in een drie-enig God is geloven in het gehele Woord wat ons bekend is gemaakt. Dat is het geloof in zegen en vloek. In verkiezing en verwerping. In zonde en genade. Ja in alles blijkt: in de twee wegen. De weg van behoud en de weg van eeuwig omkomen door eigen schuld, omdat we niet onze zonde en onze schuld gezien en beleden hebben. Omdat we in onze hoogmoed eigen wegen gingen en bleven gaan.

Een wonder

Al Gods kinderen leren te leven vanuit het wonder. Want wat zijn zij dat de Heere naar hen om wil zien in tijdelijke en eeuwige zegeningen. Ze zijn verwonderd en belijden hun schuld. Ze hebben zichzelf leren kennen als zijnde dood in de zonde en in de misdaden. Ze hebben het heilig recht van God leren toestemmen. En na ontvangen genade leren ze in de tweede bekering, de heiligmaking, wie ze blijven. Ze leren bij meerder ontdekkend licht door Gods Geest dat het nooit iets was, niets is, maar ook niets zal worden. Ze komen zichzelf steeds weer tegen. En dat daarom elke boterham genade en een wonder is. Ja het wonder van genade wordt alsmaar groter. De dank is in stilheid tot U o God.

De dood is het gevolg van de zonde. Ja sinds de diepe val in Adam is het dat wat buiten Christus is te verwachten. Een tijdelijke en een eeuwige dood. God kan en wil met de minste van de zonden geen gemeenschap hebben. Zonde is het doel van het leven missen. Het leven tot eer van God. Het is daarom noodzaak  de ernst van de zonde aan te wijzen, zeker voor de jeugd. Maar ook de ouderen. Wees heilig. Want Ik ben heilig. Een mens bepaalt niet wat zonde is. Dat bepaalt God. Wat gij doet, doet dat ter ere van God.

Zonde maakt scheiding tussen God en de mensen. En het erge is dat een mens van huis uit de zonde niet kent. Ze leven naar het goeddunken van hun eigen hart. En steeds meer kan erbij door. Een mens weet niet dat hij dood ligt door de zonde en de misdaden. Hij moet eraan ontdekt worden.  Slechts bij ontdekkend licht door Gods Geest wordt dit duidelijk. En dan is er een roepen en schreeuwen om genade. Wanneer niet tegen de zonde wordt gewaarschuwd  en de zonde niet met name wordt genoemd, staan we ook schuldig. Iemand die het eigen hart leert kennen en weet uit welke grote nood hij gered is zal dan vanuit de liefde van het hart waarschuwen. De vinger op de zere plek leggen. De zonde aanwijzen en  daarbij de gevolgen van de zonde niet vergeten.

Het Woord is duidelijk. En genoeg. Er hoeft niets bijgemaakt te worden. Hetgeen we inlegkunde noemen. Maar er mag ook niets verzwegen worden. De Heere Jezus vraagt of er, wanneer Hij terugkomt, nog geloof op de aarde gevonden zal worden. Het geloof dat het een nauwelijks zalig worden is. Dat het een strijd is tot het einde toe tegen de wereld, de duivel en het eigen boze hart. Het geloof dat de Heere Jezus kwam om zondaren zalig te maken. Waarvan elk van Gods kinderen leert zeggen: waarvan ik de voornaamste ben. Hij heeft Zijn bloed gestort. Ze zijn duur gekocht.

Daarom, is het een steeds weer het jezelf onderzoeken: Heere, is er een schadelijke weg in mij, leid mij op de eeuwige. En vergissen, je kan het je maar één keer.

Een kwaad gerucht

We weten het allemaal zo goed. De Tien Geboden zijn de woorden van God. En deze vragen ons gehele hart. De eerste vier geboden staan in het teken van het liefhebben van God boven alles. De volgende en laatste geboden wijzen ons de weg tot onze naaste.

De laatste geboden schijnen soms moeilijker te zijn dan de eerste geboden. Het gaat dan ook over de praktijk van ons leven ten opzichte van hen die we al of niet kennen. Het omgaan met mensen in ons leven van alle dag. Kortom, het geldt de vraag: Hoe ga ik met mijn naaste om. Het antwoord weten we ook. We hebben die ander hoog te houden. Hoger dan we zelf zijn. Die ander uitnemender te achten dan onszelf, zo zou je het ook kunnen noemen.

Dan is het de vraag: Houden we ons hieraan? Houd ik me hieraan? Gedragen wij ons zoals het ons wordt gevraagd. Gedraag ik mij zo?  Anders, beantwoorden wij en beantwoord ik aan de opdracht zoals het wordt geboden!

Het is een feit dat we vaak niet eens weten wat we doen. We weten niet eens wanneer we bijvoorbeeld een kwaad gerucht van die ander voortbrengen. Wanneer we die ander op deze wijze beschadigen. We menen bijvoorbeeld te moeten waarschuwen voor deze of gene. Het is dan namelijk beter om geen contact met hem of haar te onderhouden, zo raden we.  We willen het ook nog toelichten. Verdrietig is, dat waar we het niet van verwachten: Zij doen dit ook.

Dat het mensen beschadigt hebben ze niet door. Of ze willen er niet aan denken. Dat het voortkomt uit jaloezie of het feit zichzelf beter te achten dan die ander wordt ook niet beseft. Maar dat het niet getuigt van Christen-zijn evenmin. We worden immers aangespoord een goed gerucht voort te brengen. En ziende op onszelf hebben we immers geen enkele reden om de ander kwaad in deze te berokkenen.

De Heere heeft Zijn Tien Geboden gegeven. Eén daarvan gaat over het voortbrengen van een goed gerucht. De Heere gebiedt het in alle opzichten. Het woordje 'tenzij' wordt niet gevonden. We zullen die ander moeten liefhebben. Hoog houden. Waarderen. Eventueel verkeerde wegen van die ander met hen persoonlijk bespreken.

Het gaat zo gemakkelijk. En wie maakt zich er nooit schuldig aan? Ook dit gebod dienen we elke avond de Heere voor te leggen. Om Hem te vragen of er in deze in ons een schadelijke weg is. Hem te vragen ons ook in deze op de eeuwige weg te leiden. Ons ook terdege af te vragen: Waarom? Waarom doe ik het? Waarom doen wij dit?

Mensen staan gemakkelijker boven anderen dan dat zij ernaast staan. Mensen heersen liever dan dat ze dienen. Jaloezie en heerszucht laat mensen dikwijls leiden tot het verkeerd omgaan met de naaste. De ander te kwetsen. Pijn te doen. En op deze wijze schuldig te staan tegenover God. Het doorgaan op een verkeerde weg is gemakkelijker dan stilstaan, schuld belijden en opnieuw beginnen.

Doch de Heere zegt het duidelijk: Wie zijn zonde belijdt en laat, die zal barmhartigheid verkrijgen.

Een eeuwig wonder

In het Paradijs is het helemaal mis gegaan. Adam en Eva wilden als God zijn. En zo zijn ze uit Hem gevallen. Ze raakten Gods Beeld volkomen kwijt. Ze moesten sterven. Als straf op de zonde. Met hen de gehele mensheid die uit hen geboren zou worden. De zonde van de hoogmoed had hen het oordeel bezorgd. Ze konden niet zeggen dat ze het niet wisten. Ze waren gewaarschuwd. Ze zouden als straf op de ongehoorzaamheid moeten sterven. Zij en al hun nakomelingen. Het gebod was duidelijk geweest. Doe dat, en gij zult leven. Maar in ongehoorzaamheid hadden zij de eeuwige nacht over zich heen gehaald. Zo is het begonnen. Ja, dat was het begin. En tevens ook het einde als God niet een ander verbond had ingesteld. De belofte dat ze nog weer tot God terug konden keren. Hij beloofde Zijn Zoon. De Heere Jezus Christus. Hij zou eenmaal komen. En het geloof in Hem alleen zou de redding van de mensen zijn. Ze zouden genade bij God krijgen. Het was het genadeverbond.

Eeuwen lang werd gewacht. Maar in de volheid van de tijd kwam Gods Zoon op de aarde. Hij stierf aan het kruis. Zonder enige zonde gedaan te hebben ging Hij in de plaats van mensen die zonder God niet konden leven en sterven. Hij stierf voor hun zonden.

De Heilige Geest is de Werkmeester van de zaligheid. Hij is het Die mensen die van nature naar God niet vragen onrustig maken. Hij brengt hen aan de voet van het kruis. En Hij geeft het geloof  in de Heere Jezus Christus. Dat is eerst een historisch geloof. Misschien een wondergeloof. Of een tijdgeloof. Doch het moet verder. Want de Tweede Persoon in het Goddelijk Wezen moet voor mij niet een Zaligmaker zijn. Maar Hij moet MIJN Zaligmaker worden. Dat is iets wat je ziende op jezelf niet kan geloven. Maar in de weg van een eeuwig wonder is er het wonder van levend worden. Van zichzelf dode mensen worden in de weg van wedergeboorte levend. En terstond verkondigen ze Christus. Dat laten ze zien in hun woorden en in hun daden. Het wonder is niet in een hoek geschied. Het is een wonder dat je niet en nooit kan bevatten. Het is duidelijk. Er was een eertijds. Een vroeger in het leven. Je leefde zonder God en zonder Christus. Je was doof en blind. Maar het wonder van het werk van de Heilige Geest zette een punt en er kwam een nieuw begin. Voortaan zou er maar één verlangen zijn. God lief te hebben boven alles. En je naaste als jezelf. Een haten van de zonde. Een nauwgezet leven. Waarin God de hoogste, ja de enigste plaats heeft. Het zal een leven van gebed worden. Een zoeken naar Zijn weg. Een vragen naar Zijn wil. Een bang zijn te zondigen, Hem niet tot eer te leven en de toorn van God zo over je te halen.

Nogmaals, een mens van nature vraagt naar God niet. Alleen het werk van Gods Heilige Geest zal hem stilzetten. Met afschuw leren zien op zijn zondig leven. In een weg van zelfkennis zal Christus nodig worden. En wie zo tot Hem komt zal Hij niet uitwerpen.